Một người có thể mắc sốt xuất huyết nhiều lần và nhiều tuýp khác nhau

Đây là thông tin được Cục trưởng Cục Y tế dự phòng Trần Đắc Phu thông tin tại buổi cung cấp thông tin cho báo chí về tình hình các hoạt động phòng chống dịch bệnh sốt xuất huyết diễn ra sáng 26/7 tại Bộ Y tế.

18 ca tử vong vì SXH

Trong 7 tháng đầu năm, cả nước ghi nhận 58.888 trường hợp mắc (50.497 trường hợp nhập viện) và có 18 trường hợp tử vong. So với cùng kỳ năm 2016, số trường hợp nhập viện tăng 9,7%. Số trường hợp mắc chủ yếu tập trung ở miền Nam (64,4%) và miền Trung (19,9%) so với tổng số trường hợp mắc bệnh của cả nước do đây là khu vực bệnh lưu hành trong nhiều năm qua. Khu vực miền Bắc có tỷ lệ mắc thấp hơn (12,4%) tuy nhiên gần đây có gia tăng số trường hợp mắc tại Hà Nội (số mắc tuyệt đối ở Hà Nội đứng thứ 3 cả nước, số mắc trên 100.000 dân đứng thứ 19).

Tại cuộc gặp mặt báo chí, PGS.TS Trần Đắc Phu- Cục trưởng Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế) cho biết cần phải nhận diện một cách rõ ràng về loại muỗi truyền bệnh, cách lây bệnh và các tuýp sốt xuất huyết (SXH) để có cách chẩn đoán và điều trị kịp thời. Hiện nay, có ba loại SXH: SXH Dengue; SXH Dengue có dấu hiệu cảnh báo; SXH Dengue nặng. SXH là bệnh truyền nhiễm cấp tính, có thể gây thành dịch do vi rút Dengue gây ra với 4 tuýp gây bệnh được ký hiệu là D1, D2, D3, D4. Do miễn dịch được tạo thành sau khi mắc bệnh chỉ có tính đặc hiệu đối với từng tuýp cho nên người ta có thể mắc bệnh SXH lần thứ hai, ba bởi những tuýp vi rút khác nhau. Bệnh lây lan do muỗi vằn đốt người bệnh nhiễm vi rút sau đó truyền bệnh cho người lành qua vết đốt. Hai loại muỗi vằn truyền bệnh là Aedes aegypti và Aedes albopictus, trong đó chủ yếu là do Aedes aegypti.

Cục trưởng Trần Đắc Phu nhấn mạnh, muỗi lây bệnh SXH là muỗi vằn cái, đốt người vào ban ngày, đốt mạnh nhất là vào sáng sớm và chiều tối. Muỗi vằn thường trú đậu ở các góc, xó tối trong nhà, trên quần áo, chăn màn, dây phơi và các đồ dùng trong nhà. Muỗi vằn đẻ trứng, sinh sản chủ yếu ở dụng cụ chứa nước sạch ở trong và xung quanh nhà như bể nước, chum, vại, lu, khạp, giếng nước, hốc cây... các đồ vật hoặc đồ phế thải có chứa nước như lọ hoa, bát nước kê chạn, lốp xe, vỏ dừa....

Đây là loại muỗi không đẻ ở ao tù, cống rãnh có nước hôi thối. Muỗi vằn phát triển mạnh vào mùa mưa, khi nhiệt độ trung bình vượt trên 20ºC.

Nguyên nhân của sự gia tăng dịch bệnh sốt xuất yết thời gian qua là do mùa hè đến sớm, nhiệt độ trung bình tại hầu hết các khu vực cao hơn những năm trước dẫn đến véc tơ truyền bệnh phát triển mạnh. Đồng thời, nguyên nhân còn do tập quán tích trữ nước của người dân chưa có thay đổi đáng kể; tốc độ đô thị hóa nhanh; môi trường tại các công trình xây dựng, nhà máy, xí nghiệp, nhà trọ, lán trại không được quan tâm, xử lý phát sinh các ổ loăng quăng của muỗi truyền bệnh. ​

Ngoài ra, sự phối hợp của người dân và ban, ngành, đoàn thể trong công tác phòng chống bệnh sốt xuất huyết tại một số địa phương chưa cao; việc triển khai phun hóa chất và diệt loăng quăng ở khu vực thành thị gặp nhiều khó khăn, không triệt để; nhiều địa phương gặp khó khăn về kinh phí...

Nhận định được diễn biến phức tạp và nguy cơ của dịch bệnh, ngay từ đầu năm, Bộ Y tế đã chỉ đạo các địa phương quyết liệt các địa phương thực hiện đầy đủ, đồng bộ các hoạt động phòng chống dịch, tập trung chỉ đạo các địa phương triển khai quyết liệt chiến dịch diệt loăng quăng tới tất cả các xã, phường, phun hóa chất chủ động, xử lý trên 96% ổ dịch sốt xuất huyết được phát hiện. 35 tỉnh, thành phố tổ chức thực hiện chiến dịch diệt loăng quăng (bọ gậy) quy mô lớn.

Chủ yếu người mắc SXH ở trong độ tuổi lao động

Cục trưởng Cục Quản lý Khám chữa bệnh (Bộ Y tế) Lương Ngọc Khuê nêu rõ do SXH hiện được phân theo 3 mức nên việc điều trị cũng được phân tuyến.Theo đó, tuyến xã chẩn đoán, điều trị, theo dõi, chăm sóc các trường hợp SXH Dengue; tuyến huyện chẩn đoán, điều trị, theo dõi, chăm sóc các trường hợp SXH Dengue và SXH Dengue có dấu hiệu cảnh báo. Tuyến tỉnh và tuyến cuối tiếp nhận và điều trị các trường hợp có dấu hiệu cảnh báo nặng; khi quá khả năng của tuyến tỉnh thì chuyển tuyến cuối, tuyến Trung ương điều trị, hỗ trợ...

PGS.TS Lương Ngọc Khuê cho hay, theo phân tích dịch tễ học SXH thì hiện nay, các ca mắc rơi chủ yếu vào lứa tuổi đang trong độ tuổi lao động. Số người cao tuổi mắc SXH dưới 5%, trẻ em cũng khoảng 5%. Việt Nam cũng đang có những biện pháp khống chế được dịch bệnh, hạn chế tối đa tử vong. Đến nay, có 18/58.888 ca mắc SXH tử vong, chiếm 0,028%, thấp hơn so với các nước trong khu vực.

Về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực y tế, từ đầu năm đến nay, Bộ Y tế tiến hành xử phạt 149 trường hợp tại TP Hồ Chí Minh và hai trường hợp tại Hà Nội (một tại quận Cầu Giấy, một trường hợp tại quận Hoàng Mai).

Tại cuộc gặp mặt báo chí, nhấn mạnh vai trò của người dân trong việc phối hợp phòng, chống dịch SXH, PGS.TS Trần Như Dương, Viện Vệ sinh dịch tễ T.Ư chia sẻ: “Phun thuốc muỗi phòng chống dịch là quan trọng nhưng chỉ có tính nhất thời. Cái gốc vấn đề và lâu dài là phải diệt loăng quăng, bọ gậy thường xuyên, liên tục tại từng gia đình là quan trọng nhất. Vì thế, chúng tôi phát động các gia đình phải thực hiện diệt loăng quăng, bọ gậy ngay tại nơi mình sinh sống, như thế việc phòng chống dịch mới mang tính triệt để”.

 

Trước diễn biến phức tạp của dịch bệnh, để ngăn chặn dịch bệnh bùng phát, lan rộng, kéo dài trong thời gian tới, Bộ Y tế khuyến cáo mạnh mẽ mỗi cộng đồng thực hiện những hành động đơn giản nhưng rất thiết thực và quan trọng để phòng chống dịch, cụ thể như sau:

1. Đậy kín tất cả các dụng cụ chứa nước để muỗi không vào đẻ trứng.
2. Hàng tuần thực hiện các biện pháp diệt loăng quăng/bọ gậy bằng cách thả cá vào dụng cụ chứa nước lớn; thau rửa dụng cụ chứa nước vừa và nhỏ, lật úp các dụng cụ không chứa nước; thay nước bình hoa/bình bông; bỏ muối hoặc dầu vào bát nước kê chân chạn. L oại bỏ các vật liệu phế thải, các hốc nước tự nhiên không cho muỗi đẻ trứng như chai, lọ, mảnh chai, vỏ dừa, mảnh lu vỡ, lốp/vỏ xe cũ, hốc tre, bẹ lá ...
3. Ngủ màn, mặc quần áo dài phòng muỗi đốt ngay cả ban ngày.
4. Tích cực phối hợp với ngành y tế trong các đợt phun hóa chất phòng, chống dịch.
5. Khi bị sốt đến ngay cơ sở y tế để được khám và tư vấn điều trị. Không tự ý điều trị tại nhà.