Một số lưu ý khi sử dụng dịch truyền chứa Hydroxyethyl Starch (HES)

Từ cuối năm 2012 một số cơ quan quản lý dược phẩm trên thế giới đưa ra quan ngại về độ an toàn của dịch truyền HES sau khi kết quả của một số thử nghiệm lâm sàng lớn được công bố cho thấy dịch truyền HES làm tăng nguy cơ tử vong và nguy cơ tổn thương thận nghiêm trọng cần liệu pháp thay thế thận trên bệnh nhân nặng
Ngày 11/10/2013,Ủy ban đánh giá nguy cơ cảnh giác Dược(PRAC) thuộc cơ quan quản lý dược phẩm châu Âu(EMA) đã khẳng định nguy cơ trên và khuyến cáo không dùng dịch truyền HES trên bệnh nhân nhiễm trùng huyết,tổn thương do bỏng hoặc bệnh nhân nặng do đã có bằng chứng rõ ràng về sự tăng nguy cơ tổn thương thận và tử vong trên những đối tượng bệnh nhân này.

Khuyến cáo của PRAC tiếp tục nhận được sự dồng thuận từ nhóm điều phối của Quy trình đăng ký thuốc sử dụng trên người không tập trung và thừa nhận lẫn nhau giữa các thành viên trong liên minh châu Âu(CMDh) ngày 23/10/2013 và phê duyệt của hội đồng châu Âu(EC) ngày 19/12/2013
Cơ quan quản lý dược phẩm các nước Pháp,Hoa Kỳ,Canada,Úc và Singapore cũng đã có cảnh báo về nguy cơ của dịch truyền HES và yêu cầu các công ty dược phẩm bổ sung thông tin cảnh báo vào tờ thông tin sản phẩm.

Hiệu quả của dịch truyền HES đã được ghi nhận trong các tài liệu cũng như trong thực tế điều trị trên lâm sàng.Dịch truyền HES được bắt đầu sử dụng từ nhũng năm 1960 và đã trở nên phổ biến tại các khoa điều trị tích cực và phẫu thuật.Mõi năm trên thế giới có khoảng 6 triệu bệnh nhân sử dụng dịch truyền HES
Với phạm vi sử dụng rộng rãi và vai trò quan trọng trong việc cải thiện sự sống sót cho bệnh nhân nặng,các thông tin về độ an toàn của dịch truyền HES là mối quan tâm lớn của các cán bộ y tế và bệnh nhân.

Hiện các nghiên cứu đánh giá độ an toàn của dịch truyền HES trên nhiều đối tượng bệnh nhân vẫn đang được tiếp tục tiến hành và bổ sung thêm dữ liệu về độ an toàn của dịch truyền này.
Với những dữ liệu hiện có về hiệu quả và độ an toàn của dịch truyền HES,để tối ưu hóa việc sử dụng dịch truyền này,cán bộ y tế cần lưu ý:
- Chỉ sử dụng dịch truyền HES để phục hồi thể tích tuần hoàn ban đầu do mất máu cấp cho bệnh nhân khi các dịch truyền tinh thể đơn thuần không cho hiệu quả đầy đủ
- Chống chỉ định dịch truyền HES cho bệnh nhân nhiễm trùng huyết,bỏng,suy thận hoặc dùng liệu pháp thay thế thận,xuát huyết não hoặc xuất huyết nội sọ,bệnh nhân nặng điều trị tại các khoa điều trị tích cực,bệnh nhân thừa nước,phù phổi,mất nước,tăng kali máu,tăng natri hoặc tăng clo máu nghiêm trọng,suy giảm chức năng gan gnhieem trọng,suy tim sung huyết,rối loạn đông máu nghiêm trọng và bệnh nhân ghép tạng
- Không khuyến cáo sử dụng dịch truyền HES trên bệnh nhân phẫu thuật tim hở cần đặt tuần hoàn ngoài cơ thể do nguy cơ chảy máu quá mức
- Liều dùng tối đa của 6% HES là <30ml/kg/ngày
Sử dụng dịch truyền HES với liều thấp nhất có hiệu quả trong thời gian ngắn nhất có thể
Trong vòng 10-20ml dịch truyền đầu,truyền thuốc chậm và theo dõi chặt chẽ tình trạng bệnh nhân để phát hiện sớm các dấu hiệu của phản ứng dạng phản vệ
Chú ý không sử dụng vượt quá liều tối đa khuyến cáo
- Ngừng truyền HES ngay khi bệnh nhân có các dấu hiệu tổn thương thận đầu tiên,có dấu hiệu đông máu
- Các dữ liệu về độ an toàn của dịch truyền HES trên trẻ em còn hạn chế,do đó chỉ khuyến cáo sử dụng dịch truyền HES trên đối tượng bệnh nhân này theo các hướng dẫn điều trị hiện hành của Bộ y tế
- Hiện còn thiếu các dữ liệu về độ an toàn dài hạn của dịch truyền HES sử dụng trên bệnh nhân chấn thương và bệnh nhân phẫu thuật.Do đó cần thận trọng đánh giá hiệu quả/nguy cơ khi xét đến độ an toàn dài hạn và cân nhắc những lựa chọn điều trị sẵn có khác khi sử dụng HES trên đối tượng bệnh nhân này